Angsten

Mijn hele leven ben ik al bekend met angsten. Angst om alleen de stad in te gaan, bijvoorbeeld. Angst om de controle te verliezen. Angst eigenlijk om op mezelf te vertrouwen. In mijn studententijd was ik er zó klaar mee, dat ik de angsten heb weggestopt, genegeerd. Waarna ze natuurlijk in volle hevigheid weer terug kwamen. Na een periode van intensieve therapieën (onder andere RET, psychotherapie en EMDR) had ik langzaam weer wat meer vertrouwen in mezelf gekregen en verdwenen de angsten naar de achtergrond. Er kwam tevens een heel sterk gevoel boven borrelen dat ik niet van mezelf kende: ik wilde moeder worden.

Loslaten en vertrouwen

Vrijwel direct toen ik ontdekte dat ik zwanger werd, kwam de angst weer terug. Aan de bevalling durfde ik niet te denken, laat staan erover praten. Ik kende de bekende horrorverhalen van vriendinnen, van tv. En dat beeld klopte helemaal niet met hoe ik mijn zwangerschap ervoer. Ik voelde me vrouwelijk en sensueel, verbonden met andere zwangeren over de hele wereld. Ook voelde ik een oergevoel, diep in mijn buik. Ik voelde me aangetrokken tot de natuur. Maar ook ervoer ik diepe angst. Bang voor wat er komen zou, angst voor de bevalling. Alhoewel ik meteen voelde dat het een goede zwangerschap was met een gezond kindje, wist ik ook dat ik ‘overgeleverd’ was aan wat er komen zou. Ik had er geen enkele controle of invloed op. Ik moest loslaten en vertrouwen. En dat vond ik zo ontzettend moeilijk.

Ontspannen

Niets gebeurt zomaar. Daar ben ik van overtuigd. Dat ik bijvoorbeeld direct zwanger was, iets wat ik totaal niet verwachtte. Dit kindje wilde heel graag geboren worden. En ook dat ik mij zo kwetsbaar en ‘open’ voelde. Blijkbaar had ik nog een appeltje met mezelf te schillen. Ik had moeite om mee te gaan in het hectische leven van alledag. Autorijden werd voor mij op een gegeven moment een te grote opgave, net zoals het bezoeken van volle winkels of het dealen met harde deadlines. Ik voelde mij veel beter bij cocoonen, ontspannen, in de natuur aanwezig zijn.

Ik wist inmiddels dat het wegstoppen van dit kwetsbare gevoel niet de juiste weg is. Ik besloot daarom, hoe moeilijk ik dat ook vond, er dan maar vol in te gaan en mijn angsten in de ogen te kijken. Ook om ons kindje een zo fris mogelijke en liefdevolle start te geven, ik wilde mijn ‘shit’ niet doorgeven aan hem of haar. Ik ben aan een intensieve training begonnen waarin gewerkt werd met o.a. familieopstellingen en lichaamswerk. Om met vertrouwen naar de bevalling toe te leven, besloten mijn vriend (Koen) en ik daarnaast om op zoek te gaan naar een doula en hebben we gekozen voor hypnobirthing.

Van de eerste beval je in het ziekenhuis

Koen moest erg wennen aan het idee van een doula (en dus een extra persoon bij de bevalling). Maar hij voelde ook mijn angst en wist dat een goede doula mij zou kunnen helpen. Na de eerste ontmoeting met Gieske was hij helemaal om. Ze verzekerde ons dat zij niet in de plaats zou komen van Koen, ze zou hem juist ondersteunen en leren hoe hij mij tijdens de bevalling het beste kon helpen. Waar ik wilde bevallen, vroeg Gieske. Omdat ik zo opzag tegen de bevalling had ik daar niet over na durven denken. In het ziekenhuis, antwoordde ik dus maar, want dat doet iedereen toch bij de eerste? En ik had ooit iets gehoord over een onderzoek, waaruit blijkt dat thuis bevallen van de eerste veel risicovoller is dan in het ziekenhuis. Maar als je diep in mijn hart zou kijken, voegde ik eraan toe, dan zou ik het liefst in mijn eigen huis bevallen. Ik heb een hekel aan ziekenhuizen en voel me daar nooit op m’n gemak. Thuis leek me zoveel fijner.

Natuurlijke bevalling in het water

Naarmate mijn zwangerschap vorderde, raakte ik er meer en meer van overtuigd (ik voelde, want denken over de bevalling vond ik nog steeds eng) dat de bevalling een natuurlijk proces zou moeten zijn. Moeder natuur heeft ons vrouwen zo gemaakt dat wij in staat zijn om in 9 maanden een kind te voldragen en om dit zonder medisch ingrijpen op de wereld te zetten. Gieske gaf me boeken mee over natuurlijk bevallen (“Genieten van je bevalling” en “Vrije geboorte”). Ik was eerst huiverig om ze te lezen, was bang voor de horrorverhalen. Maar toen ik ze las viel ik haast van m’n stoel! Ik las wat ik al die tijd zelf al voelde en ervoer: bevallen is een natuurlijk proces en het kan in een warme en liefdevolle setting, in alle rust. Dat is wat ik wilde! Die boeken, met positieve bevallingsverhalen, hebben mij zo’n enorm vertrouwen gegeven. Als ik het even niet meer zag zitten, las ik weer een paar bladzijden.

Ik begon mij meer en meer te verdiepen in thuis bevallen. Wat waren de risico’s? Ik leerde dat er een nieuw onderzoek is waaruit bleek dat thuis bevallen net zoveel risico met zich meebrengt als in het ziekenhuis bevallen. Daarnaast las ik ook dat het heel belangrijk is dat je je op je gemak voelt tijdens de bevalling, dat je je geborgen en veilig voelt, dat je privacy wordt gerespecteerd en dat je niet opgejaagd wordt. Zodoende maakt je lichaam de goede hormonen aan die je helpen bij de bevalling.

Voor mij werd het dus steeds duidelijker: ik wilde op mijn manier thuis bevallen, in een geboortebad.

“Weet je dat wel zeker?”

De beslissing om thuis te bevallen was niet enkel en alleen ingegeven door mijn ratio (zoals ik voorheen altijd beslissingen nam). Ik had me weliswaar goed ingelezen, de risico’s afgewogen en de voors en tegens tegen elkaar afgezet, maar het was voornamelijk een diep innerlijk voelen: ik kan mijn kindje thuis de bevalling geven die voor hem en mij het beste is. Dit voelde heel goed. Ik vond het erg moeilijk, en jammer, daarna te ervaren dat ik die beslissing keer op keer moest uitleggen en verdedigen. De reacties gingen van ‘Dat hoor je niet zo vaak’, ‘Wat bijzonder’, naar ‘Weet je dat wel zeker?’, ‘In het ziekenhuis ben je toch in goede handen?’, ‘Wat als er iets misgaat thuis?’. Alsof ik een onnodig risico zou lopen door thuis te bevallen. Terwijl ik naar mijn idee en gevoel JUIST koos voor de meest veilige manier van bevallen. Thuis zou ik mij het meest op mijn gemak voelen, waardoor mijn lichaam kon doen wat het moest doen en ik hopelijk zonder complicaties geboorte kon geven aan mijn kindje. Het was erg moeilijk, maar ook heel leerzaam, om bij mijn gevoel te blijven en om achter mijn beslissing te blijven staan, wat anderen daar ook van vonden.

Positieve flow

Het vertrouwen in mijn lichaam en in de bevalling begon te groeien. Dit kwam door de positieve verhalen die ik las en door mijn eigen weg te kiezen, die helemaal eigen en goed voelde. Onze doula heeft ons fantastisch ondersteund daarbij. Ze deed met Koen en mij een meditatie op het thema vertrouwen en leerde Koen allerlei technieken waarmee hij mij tijdens de bevalling zoveel mogelijk kon laten ontspannen. Ik ben zo blij en dankbaar dat Koen er zo goed bij betrokken werd (en dat hij er zelf ook open voor stond): de zwangerschap voelde nu echt aan als iets van ons samen.

Ik zorgde ervoor dat ik in de positieve flow bleef door horrorverhalen zoveel mogelijk te vermijden. Ik las bewust niets over de ruggenprik of andere pijnmedicatie, vermeed mainstream bladen, ging niet zoeken op internet. Als mensen er tegen mij over begonnen, dan zei ik dat ik dat liever niet wilde horen. Dat klinkt misschien als vermijden, maar het hielp mij enorm om het positieve voor ogen te houden. Ik deed bovendien geen gewone ‘pufcursus’, maar een hypnobirthingcursus. Daardoor leerde ik het positieve naar de voorgrond te halen en al het andere naar de achtergrond, als het scherpstellen van een camera. Ik wist dat die achtergrond er was (had ook een geboorteplan gemaakt voor het ziekenhuis), maar focuste mij vooral op mijn eigen droomscenario.

Ziekenhuis

Ons vertrouwen werd in mijn 33e zwangerschapsweek behoorlijk op de proef gesteld. Ik kwam in het ziekenhuis te liggen met vroegtijdige weeën. Ik had gedurende de gehele zwangerschap al het gevoel dat ons kindje eerder geboren zou worden (mijn intuïtie was zo sterk die periode), maar zo vroeg was echt niet de bedoeling. Het zou bovendien een thuisbevalling in de weg staan. We werden direct naar een verlossuite gebracht (Help! Dat is niet de bedoeling!). Ik zag verschillende zusters, gynaecologen, arts-assistenten (soms wist ik niet eens wie nu wat was). Ik verloor wat bloed en mijn cervix bleek al iets verkort te zijn. Ik werd aan CTG-scan gelegd en het hartje van het kindje werd in de gaten gehouden. De gynaecoloog twijfelde of hij mij weeënremmers moest geven of niet. Volgens ‘het protocol’ was mijn cervixlengte een twijfelgeval, bij 1 mm korter zou ik in ieder geval weeënremmers gekregen hebben.

Ik was doodsbang, maar ergens voelde ik ook dat ons kindje nog niet geboren wilde worden. Even raakte ik in paniek. Ik had geen idee wat ons te wachten stond. Zouden de weeën minder worden? Zou ons kindje toch geboren worden? Maar dat kon niet. Ik had het geboorteplan nog niet klaar, mijn elektrische waxinelichtjes niet bij me, mijn goede muziek nog niet gesorteerd en Gieske was in haar huis in Zeeland. En bovendien was het schrikkeldag, niet bepaald de beste dag om geboren te worden. Daar ging mijn droomscenario!

Ik wist dat paniek en angst mij niet zouden helpen en ik voelde dat ik moest ontspannen en contact moest maken met ons kindje. Ik zette een rustgevend muziekje op (gelukkig was er wifi in het ziekenhuis) en concentreerde me op mijn ademhaling. Ik wilde dat Koen bij mijn hoofd kwam zitten. Het voelde zo fijn om zijn vertrouwde geur te ruiken, daar in die ziekenhuissfeer. Hij streelde mijn hoofd en langzaam werd ik rustiger. Ik kon me overgeven aan het moment. Het kindje vertelde ik dat hij nog een paar weekjes moest wachten. Dat ik begreep dat hij stond te popelen om de wereld te verkennen, maar dat de beste plek nog even in mijn buik was. Het hielp. De weeën werden minder pijnlijk, maar ik bleef harde buiken houden. De gynaecoloog gaf mij het voordeel van de twijfel en ik kreeg dus geen medicatie. Wel moesten we een nachtje blijven, waarbij mijn harde buiken en het hartje van het kindje werden gemonitord. Naarmate ik rustiger werd en meer ontspannen raakt voelde ik steeds duidelijker: ons kindje komt nog niet en het gaat goed met ‘m. Ik heb zelfs het geluid van de hartmeter uitgezet, want ik wist zeker dat het goed zat. Het gepiep haalde mij alleen maar uit mijn ontspanning.

De volgende ochtend werd mijn cervix weer gemeten, door weer een andere gynaecoloog (of arts-assistent, ik weet het niet). Deze bleek ineens 6 mm gegroeid te zijn! Dit kan medisch helemaal niet, zodat er wel sprake moest zijn geweest van een meetafwijking. Blijkbaar meet elke arts weer anders. En dat vond ik raar, want aan de hand van de meting worden belangrijke beslissingen genomen. Wat als iemand anders mijn cervix had gemeten en 1 mm korter uitkwam? Dan had ik weeënremmers gekregen met alle verdere gevolgen van dien. Dit bevestigde voor mij maar weer eens dat ik thuis wilde bevallen, in vertrouwen en zonder protocollen.

Onrustig

De weken daarna bleef mijn buik onrustig. Ik had veel harde buiken en bij bewegen voelde ik steekjes in mijn baarmoeder. Ik deed het heel rustig aan en droeg een buikband. Ik vermeed rozenbladthee en de energetische drukpunten op mijn voeten die verband hielden met mijn baarmoeder. Bovendien vroeg ik ons kindje iedere dag om nog even geduld te hebben tot ik 37 weken zwanger zou zijn (dat zou op 27 maart zijn). Ik bouwde een veiligheidsmarge in en vertelde hem iedere dag te wachten tot 1 april. Het werd een soort mantra: nog even geduld tot 1 april, nog even geduld tot 1 april, nog even geduld tot 1 april… Omdat ik per se de 37 weken wilde halen, durfde ik nog niet de perfecte bevalling te visualiseren, zoals ons was geadviseerd bij hypnobirthing. Alsof ik daarmee de bevalling al in werking zou zetten ofzo. Bij 36 weken durfde ik het wel aan. Ik ging zitten en schreef het ideale scenario op. Ik wist toen nog niet dat mijn bevalling er precies zo zou gaan zoals ik het toen opschreef… Angst voor de bevalling had ik niet meer. Ik had er echt alles aan gedaan om het zo goed mogelijk te laten verlopen. Ik ging uit van een thuisbevalling, maar was ook voorbereid dat het anders kon lopen.

Geloof het of niet, in de nacht van 26 op 27 maart (1e paasdag) braken mijn vliezen met een golf vruchtwater. Ons kindje vond blijkbaar dat hij lang genoeg had gewacht en voelde dat het nu kon: ik was immers precies 37 weken zwanger!

De bevalling

Ik ging naar de WC omdat ik dacht dat ik misschien moest plassen. Ook daar weer een plens water. Ik rook duidelijk dat het geen urine was, maar vruchtwater. Ik maakte Koen wakker. In plaats van dat Koen zenuwachtig werd, werd hij rustig wakker met een brede grijns op z’n gezicht. En zo voelde ik mij ook: vol vertrouwen dat we ons mannetje eindelijk zouden mogen verwelkomen. Angst was nergens te bespeuren. Het vruchtwater bleef maar komen, wat behoorlijk hilarisch was. Alsof ik midden in de woonkamer en in de slaapkamer gehurkt zat te plassen. We kregen allebei de slappe lach! Ik merkte dat mijn weeën al behoorlijk sterk waren en snel achter elkaar kwamen. Ik belde dus meteen Gieske (het was inmiddels 05.00 uur), die – hoe bijzonder toch weer! – al wakker was omdat ze niet kon slapen.

Ik douchte nog even, schoor mijn benen en ging op de geboortebal zitten. Dat voelde goed. Daar had ik tijdens mijn zwangerschap ook uren op doorgebracht, al wiegend. Ook nu voelde het wiegen goed en het bracht mij tot rust. Koen zette de muziek op die ik voor de bevalling had uitgekozen: Divine Birth van Snatam Kaur. Ook de kaarsjes werden aangestoken, zoals we hadden afgesproken. Alhoewel ik al direct behoorlijk pijnlijke weeën had, voelde ik me op me gemak en krachtig. Ik merkte al snel dat knuffelen met Koen mij goed deed: hierdoor kwam ik nog meer tot rust en voelde ik me de ‘glazen stulp’ om me heen dikker worden. Gieske arriveerde en ineens kreeg ik het besef: het is echt begonnen. Ik merkte dat mij dat emotioneerde. De giechelige bui was voorbij en ik vond het ineens spannend. Ik knuffelde Koen en liet mijn tranen de vrije loop. Dat luchtte enorm op. Ik keerde helemaal in mezelf en had vanaf dat moment ook geen enkel besef meer van tijd. Ik weet nog dat ik ineens merkte dat het licht was.

Ja, ja, ja

Mijn weeën volgenden elkaar snel op en waren erg pijnlijk. Zelfs tussen de weeën door had ik behoorlijk veel pijn: een sterke scheut vooral in mijn linker onderrug en bil. Ik zat afwisselend op de geboortebal en in kindhouding op mijn yogamat. Ik praatte niet veel en het enige wat ik deed was ademen naar de pijn toe en ‘ja’ zeggen. Eerst in mezelf en daarna hardop (en uiteindelijk schreeuwend). De verloskundige was ook gekomen en ik bleek 3 cm ontsluiting te hebben.

Het was tijd om in het bad plaats te nemen. Ik weet nog zo goed dat ik daar voor het eerst in stapte. De warmte ontspande mijn lichaam direct en ik wist: het is goed zo. Ik gaf me over aan de weeën en dacht niet meer na. Ik was één met mijn lichaam. Koen kwam bij me zitten en hield me vast. Ik hing over de rand heen en wiegde ondertussen mijn onderlichaam. En ik bleef maar herhalen: ja, ja, ja… Na een tijdje kreeg ik ineens persweeën, die ontzettend pijnlijk waren. Ik kon ze niet meer wegademen. Ik zag veel gouden licht, met daarin een hartje. Ik wist: het kindje komt eraan!

Je kunt het!

De verloskundige onderzocht mij op bed (het was heel pijnlijk om te moeten liggen) en ik bleek pas 7 cm ontsluiting te hebben. Wat was dat een teleurstelling. Ik bleef uit het water, want het ontspannende effect was na al die uren weg. De weeën werden pijnlijker. Ik was ontzettend misselijk, had geen trek, had het dan weer warm en dan weer koud en voor mijn gevoel droop het zweet van me af. Ik zat weer op de yogamat, liep wat heen en weer. De knuffels van Koen hielpen mij niet meer om te ontspannen. Ik was inmiddels zo’n 8,5 uur bezig en ik begon de moed te verliezen. Ik wist niet of ik nog wel verder kon en ineens begreep ik waarom vrouwen om een ruggenprik vragen. Ik bedacht me ook dat ik dit nooit meer wilde meemaken. Ik zat op de baarkruk die Gieske mee had genomen. Ik zei haar dat ik niet meer kon en dat ik zo misselijk was. Of ik over moest geven? Ja, zo voelde het wel, maar het kwam niet. Steek dan je vinger maar in je keel, zei Gieske. Dat deed ik. Er volgde een enorme golf water. Ik gaf niet alleen over, ik had me daarmee ook over gegeven. Figuurlijk.

Ineens had ik de behoefte om alleen te zijn. Ik ging naar de WC. Daar heb ik mezelf vloekend toegesproken: je kunt het! Je kunt het wel! Ik kwam terug en de verloskundige onderzocht me. Volledige ontsluiting! Eindelijk! Het kindje lag goed, maar het kon nog iets beter. De verloskundige vroeg mij daarom nog even een paar weeën te wachten om te kijken of het kindje wat zou draaien. Ze wist niet dat ik ondertussen al een aantal persweeën aan het wegpuffen was (wat echt niet lukte). Gelukkig had Gieske het door. Je mag persen hoor, als je persweeën hebt! Je hebt volledige ontsluiting! Ik lag op bed, maar wilde per se het kindje baren in het bad. Ik was voor mijn gevoel één groot baringskanaal, maar het lukte me toch nog in bad te stappen. 2 persweeën later werd onze prachtige zoon Max geboren. In het bad, terwijl zijn volle bos haar in het water danste en onder luide aankondiging van de kerkklokken van de Sint Jan.

Conclusie

Ik ben zo ontzettend trots op mezelf en dankbaar dat ik zo’n mooie bevalling heb mogen hebben. Het heeft mij ontzettend veel kracht gekost, maar het is helemaal gegaan zoals ik mij dat had voorgesteld. Ik heb enorm veel geleerd in de aanloop ernaartoe, vooral om te kiezen voor mijn eigen dromen en idealen. In mijn zwangerschap ontmoette ik veel vrouwen die helaas niet wisten dat zij zoveel te kiezen hebben bij hun bevalling. Dat begint met de locatie (thuis, ziekenhuis), maar bijvoorbeeld ook of er in het ziekenhuis co-assistenten aanwezig mogen zijn, wat er moet gebeuren met de navelstreng (uit laten kloppen of niet), welke houdingen je aan wilt nemen en hoe bijvoorbeeld de communicatie moet verlopen. Ook weten veel vrouwen niets van een doula. En dat is zo ontzettend jammer. Doula’s doen zulk fantastisch werk. Gieske heeft voor mij en Koen heel veel betekend en zij heeft ons geholpen Max het mooiste cadeau te geven van zijn leven: een warme en liefdevolle zwangerschap en bevalling. Mijn verhaal is absoluut niet bedoeld als een pleidooi voor een thuisbevalling. Hopelijk is het wel een inspiratie om voor jezelf te durven kiezen en je eigen droombevalling te beleven, helemaal op jouw manier.